ZAĆMA

 

Zaćma - inaczej katarakta  -  to zaburzenie polegające na bezbolesnym zmętnieniu soczewki, skutkiem czego jest pogorszenie obrazu dające efekt widzenia za mglą, mogące prowadzić do całkowitej utraty wzroku. Zaćma - w zależności od etiologi - może postępować gwałtownie lub rozwijać się powoli, przez wiele lat.

 

Objawy zaćmy

 Do najczęstszych objawów zaćmy zaliczamy:

• pogorszenie się ostrości widzenia dające efekt wiedzenia za mglą
• szybszą męczliwość oczu
• rozszczepianie się światła wokół źródeł

 

Przyczyny zaćmy

Przyczyną  zaćmy jest całkowite lub częściowe zmętnienie soczewki, powodujące upośledzenie wzroku. Przyczynami zaćmy mogą być również urazy, zaburzenia metaboliczne czy genetyczne, czynniki toksyczne, choroby ogólnoustrojowe oraz naturalny proces starzenia się a także inne czynniki nie do końca znane.

 Podział

Wyróżniamy następujące rodzaje zaćmy:

• zaćma wrodzoną, dzieciecą
• zaćma nabytą

 Zaćma wrodzona, dziecięca

Zaćma wrodzona jest zauważalna zaraz po urodzeniu bądź w ciągu pierwszych lat życia dziecka. Przyczyną mogą być uszkodzenia płodu, zaburzenia genetyczne, zaburzenia metaboliczne, zakarzenia. Jedyną metodą leczenia jaskry wrodzonej jest leczenie operacyjne. W przypadku bardzo  zmętniałych soczewek ważne jest, aby zabieg ten przeprowadzony był w pierszych tygodniach życia dziecka, co pomaga zapewnić jego prawidłowy rozwój. 

 Zaćma nabyta, starcza

Zaćma starcza jest najpopularniejszą odmianą zaćmy nabytej. Początek choroby może nastąpić już po 40 r. życia, najczęściej jednak  występuje u osób w 50-60 r. życia. W zależności od warstwy soczewki, która ulega zmętnienu, zaćmę dzielimy na korową, podtorebkową lub jądrową. Objawy zależą  od warstwy soczewki, której zmiany dotyczą.

Mętnienie soczewki będące wynikiem starzenia związane jest ze zmniejszonym uwodnieniem, zmianach w białkach, ich denaturacji , czy też zaburzeniami innych procesów zachodzących w soczewce.

Proces ten może trwać nawet do kilku lat i najczęściej dotyczy obu oczu.

 Leczenie zaćmy

Utrata widzenia z powodu zaćmy jest stanem odwracalnym. Leczenie polega na chirugiczym usunięciu soczewki (alternatywną metodą leczenia jest fragmentacja zmętniałej soczewki ultradźwiękami) i wstawieniu sztucznej soczewki o odpowiedniej dla chorego mocy. Podczas zabiegu wykonuje się w rogówce dwa niewielkie otwory, następnie soczewka rozbijana jest za pomocą ultradzwięków. Obecnie w zabiegach usunięcia zaćmy stosuje się wysokospecjalistycze , mikrochirurgiczne techniki operacyjne, pozwalające na wykonanie mikroskopijnych cięć, przez które implantuje się specjalne, zwijalne soczewki, dzięki czemu zabieg jest mniej inwazyjny oraz trwa o wiele krócej niż kiedyś. Czasami proces chorobowy można opóźnić stosując odpowiednie krople, jednak nie zawsze jest to skuteczna metoda. Osoby, którym nie wszczepia się sztucznej soczewki muszą do końca życia nosić okulary bądź soczewki kontaktowe.